W roku 2010 ukazał się tekst w Roczniku Chojeńskim autorstwa Tomasza Zgody oraz jego skrót na łamach Gazety Chojeńskiej. Oba teksty powstały z inspiracji Stowarzyszenie Terra Incognita
Pełna wersja artykułu wraz z bibliografią ukazała się w II tomie "Rocznika Chojeńskiego" (kliknij tu) , który opublikowany został w 2010 roku.
Tekst opisuje historię niewielkiego obozu filialnego obozu koncentracyjnego dla kobiet w Ravensbrück, który znajdował się na uboczu lotniska w Chojnie (Königsberg in der Neumark) podczas II wojny światowej. Obozował w nim kilkaset kobiet z różnych narodowości, w tym Polki, Francuzki, Rosjanki i inne. Obozowi towarzyszyły bardzo trudne warunki życia, w tym brak odpowiedniego wyżywienia, ubioru oraz niedostateczne ogrzewanie w nieogrzewanych barakach.
Obóz koncentracyjny dla kobiet w Königsbergu (Gazeta Chojeńska)
- Chojna kojarzy się z wielkim gotyckim dziedzictwem, które jest symbolizowane przez kościół Mariacki. Jednak niewiele osób zdaje sobie sprawę, że znajdujemy się w tej chwili w dolince zwanej obozem na terenie filii dawnego obozu kobiecego Ravensbrück - mówi nam dr Paweł Migdalski, prezes stowarzyszenia Terra Incognita, pracownik Instytutu Historycznego Uniwersytetu Szczecińskiego i kierownik Zespołu Badań nad Dziejami Pomorza.
Więźniarki były zmuszane do ciężkiej pracy przy rozbudowie lotniska, budowie dróg, i innych pracach na terenie obozu oraz w okolicznych lasach. Praca była wymagająca, a warunki atmosferyczne często były ekstremalne, co doprowadziło do wielu przypadków niedożywienia i chorób. Mimo istnienia szpitala, niewiele chorych kobiet mogło być leczonych, a te, które nie mogły pracować, były wysyłane do obozu głównego w Ravensbrück lub podlegały innym represjom.
W tekście opisane są także napięcia i konflikty między więźniarkami, które wynikały z różnic kulturowych i narodowych oraz były wykorzystywane przez Niemców do zarządzania obozem.
Ostatecznie, w nocy 31 stycznia 1945 r., kobiety uzyskały chwilową wolność w wyniku wycofania się niemieckiej straży obozowej i oddziałów Luftwaffe z lotniska. Jednakże po kilku dniach, gdy do rejonu Chojny dotarły niemieckie oddziały, więźniarki zostały zmuszone do ponownego opuszczenia obozu i skierowania w stronę obozu głównego w Ravensbrück. Ostatecznie obóz został wyzwolony przez wojska radzieckie 5 lutego 1945 r., a ocalone kobiety otrzymały opiekę medyczną i zostały wywiezione z obszaru frontowego przez oddziały radzieckie.
Powstaje film dokumentalny o filii obozu koncentracyjnego Ravensbrück
więcej w artykule: Barbara Rawecka: O filii obozu trzeba mówić. Ten temat jest dla nas bardzo ważny
Kulisy powstawania filmu dostępne są na kanale Przemysława Kaweńskiego
